De titel zegt het al, de werkgevende ondernemer en ondernemende werknemer, is dit een tegenstrijdigheid? Als we kijken naar de huidige arbeidsmarkt zien we dat deze moet veranderen. Want de economie ondergaat een karakterverandering. Samenwerken in netwerken neemt een vogelvlucht mede doordat deze groeit qua functionaliteiten. En de vergrijzing neemt per jaar toe. De samenleving evolueert naar opener en transparanter met meer bewustzijn over duurzaamheid. Kortom het denken over organisaties verandert.
De (nabije) toekomst
In de (nabije) toekomst zal er een zogenaamde werkgevende ondernemer in combinatie met een ondernemende werknemer. In de gesloten partnerschap zit de toegevoegde waarde voor beide. Want hierbij zullen de kosten en opbrengsten voor beide partijen aanvaardbaar moeten zijn. De arbeidsrelaties zullen per definitie evolueren naar die van tijdelijke aard.
Dit is zichtbaar met het wijzigen van macht- naar gezagsverhoudingen . Van gestuurd op naar zelfsturing gaan en van regels naar ruimte. Van functiegebonden naar activiteitengeoriënteerden. In- and troughput denken naar resultaatdenken en van vakontwikkeling naar competentie-ontwikkeling. Deze verandering brengt uiteraard vragen en uitdagingen met zich mee voor de nieuwe arbeidsverhoudingen. Er wordt al gesproken over een leidinggevende en medewerker 2.0, polder 2.0, ontcollectivisering, een nieuwe rol voor de vakorganisaties als gespreks- en onderhandelings-partner. Van horizontale verhoudingen, maar bovenal naar een werkgever en werknemer die in balans zullen zijn. Zie hier een terugblik op de geboorte van Het Nieuwe Werken (HNW).
De arbeidsovereenkomst
De arbeidsovereenkomst van nu zal ook een verandering ondergaan. Inhoudelijk gaat het meer richting maatwerk. Met al dan niet een psychologisch contract ernaast. Geen urenafspraak maar afspraken in resultaten. Basisafspraken omtrent de beloning en het budget blijven wel aanwezig. Hetzelfde geldt bij het behalen van resultaten en ontwikkelingsafspraken. Daarnaast zal er expliciet een dialoog worden geopend. Kijkend naar de arbeidsvoorwaarden gaan we zien dat de beloning anders plaats gaat vinden. Deze zal worden op basis van open schalen, productiviteit en de levensfase. Op individuele basis zullen (totaal) budgetten worden afgesproken waarin ook het pensioen is meegenomen. Er zal een verandering plaatsvinden van functiegebonden beloning naar deze persoon- en resultaatbeloning. Men zal gaan spreken over Persoonlijke Keuze Budgetten en mobiliteitsgerelateerde regelingen. HNW kent geen vaste urenweek, overwerk, meerwerk, extra werk en ingewikkelde regelingen, maar een beperkt aantal budgetten. HNW kent uitsluitend resultaten!
De werkgevende ondernemer en ondernemende werknemer
Werkgevers als werknemers moeten de onzekerheden en risico’s die bij de huidige tijd horen en in de toekomst komen, als uitdagingen zien. Zij moeten oog hebben voor beider problemen en allebei bijdragen aan het managen daarvan. We gaan immers naar een leven lang leren en arbeidsparticipatie, en het (h)erkennen van die nieuwe risico’s!
